Wyróżniamy wiele rodzajów nowotworów, które różnią się między sobą przebiegiem, złośliwością i docelowymi tkankami, które zostały objęte zmianami. Bez względu na charakter czy przebieg choroby, jednym z filarów leczenia powinna być odpowiednia dieta. Coraz częściej zwraca się uwagę na jakość produktów spożywczych – udowodniono, że niektóre związki dodawane do pokarmów mogą zwiększać ryzyko raka lub zaostrzać jego objawy.
Dlaczego w chorobie nowotworowej tak ważna jest odpowiednia dieta?
Dieta w chorobie nowotworowej musi być właściwie skomponowana. Organizm w trakcie chemioterapii i radioterapii wymaga dużej dawki energii, witamin i minerałów. Dlaczego dieta jest aż tak ważna? Powodów jest kilka. Przede wszystkim niektóre pokarmy mogą zaostrzać przebieg choroby oraz nasilać uciążliwe objawy, takie jak nudności, wymioty, zmęczenie, bóle głowy i bóle brzucha. Częstym skutkiem ubocznym terapii onkologicznych jest utrata apetytu, co z kolei może doprowadzić nawet do ciężkiego niedożywienia, a już z pewnością do niedoborów pokarmowych. Podaż wartościowych składników odżywczych sprawia, że cały proces leczenia przebiegnie skuteczniej i nie będzie wiązał się z nieprzyjemnymi objawami klinicznymi.
Kolejnym powodem przemawiającym za istotnością odpowiedniej diety jest fakt, że niektóre produkty spożywcze przyczyniają się do zwiększania ilości wolnych rodników tlenowych w organizmie, które uznaje się za czynnik ryzyka m.in. chorób nowotworowych. Oznacza to, że spożywanie ich często i w większych ilościach może wręcz niwelować efekty terapii onkologicznej oraz przyczyniać się do tworzenia się przerzutów.
Charakterystyka diety w chorobie nowotworowej
Uważa się, że odpowiednia dieta w chorobie nowotworowej powinna:
- uwzględniać preferencje i upodobania kulinarne osoby chorej;
- zapewniać odpowiednią podaż płynów, minimum 2 litry dziennie;
- uwzględniać podwyższone zapotrzebowanie pacjenta na białko i energię;
- opierać się na zasadach diety lekkostrawnej.
Dodatkowe zalecenia mają miejsce w przypadku, gdy nowotwór dotyczy narządów układu pokarmowego lub narządów trawiennych. Co jest niezwykle istotne – pacjent nie powinien samodzielnie wykluczać z jadłospisu produktów spożywczych. Szczególnie jeśli nie posiada wystarczającej wiedzy z zakresu dietetyki. Konsekwencją może być niedokrwistość, złe samopoczucie, osłabienie, niedożywienie oraz zaostrzenie choroby nowotworowej. Najlepiej zwrócić się o poradę do dietetyka zajmującego się pacjentami onkologicznymi. Warto sięgać po specjalistyczne suplementy. Omawiając temat, jakim jest dieta przy chorobie nowotworowej na zywieniemaznaczenie.pl znajdziemy napoje odżywcze bogate w omega-3, białko i antyoksydanty – związki niezbędne do skutecznej walki z rakiem.
Przy chorobie nowotworowej wzrasta zapotrzebowanie na białko. Jego dzienna podaż powinna wynosić około 1,3 g na 1 kg masy ciała. Powinny to być zarówno białka pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego, najlepiej w stosunku 1:1. Pacjenci poddawani radioterapii okolic brzucha powinni zachować szczególną ostrożność w doborze źródeł białka, ponieważ obowiązuje ich dieta bezmleczna. Ważna jest także podaż zdrowych tłuszczy – ryby, orzechy, jaja, oleje roślinne. Produkty spożywcze powinny być źródłem antyoksydantów, dlatego zaleca się codzienne spożywanie świeżych owoców i warzyw.
Czego unikać?
W diecie dla pacjenta onkologicznego nie powinno być produktów zawierających związki rakotwórcze, toksyczne czy po prostu szkodliwe dla zdrowia. Zaleca się unikanie soli kuchennej, alkoholu, przeterminowanej żywności, przedłużonego smażenia czy grillowania. Niewskazane są również dania ciężkostrawne, zwłaszcza przy nowotworach układu pokarmowego. Uznaje się, że “pożywką dla raka” są cukry. Należy więc wyeliminować z jadłospisu wszystkie słodycze. Nie oznacza to, że pacjent musi całkowicie zapomnieć o słodkim smaku – może wprowadzić odrobinę słodyczy pod postacią owoców lub odrobiny miodu.