Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, demencja wcale nie jest jedną, konkretną chorobą. Tak określa się po prostu każdą chorobę, która doprowadza do negatywnych zmian w obrębie umiejętności myślenia i pamięci. Demencja wzbudza strach. Nie da się go całkiem oswoić, ale można go zmniejszyć poprzez odpowiednią edukację. Czym jest demencja? Skąd się bierze i jakie są jej rodzaje? Czytaj dalej!
Czym jest demencja?
Demencja nie jest jedną, konkretną chorobą. Nie jest też nieunikniona – to nieprawda, że demencja jest naturalną konsekwencję starzenia. Mianem demencji określa się cały zespół różnorodnych objawów, który związany jest z niewłaściwą pracą mózgu.
Osoba z demencją może mieć problemy z pamięcią. Na początku może wydawać się to zwykłym roztargnieniem – osoba chora zapomni, gdzie odłożyła pilota do telewizora, nie będzie potrafiła przypomnieć sobie cudzego imienia, zapomni o tym, że na kuchence podgrzewa się obiad. To już dość niepokojące objawy.
Z biegiem czasu dochodzi do tego coraz bardziej utrudniony proces myślenia czy łączenia ze sobą nawet bardzo prostych faktów w ciąg przyczynowo-skutkowy. Z punktu widzenia osoby zdrowej osoba chora może zacząć się zachowywać w sposób naprawdę irracjonalny i trudny do wyjaśnienia.
Na pewnym etapie pojawią się też problemy z codziennym funkcjonowaniem – ubieraniem, jedzeniem i innymi aspektami codzienności. Dlatego osoba dotknięta demencją musi mieć stałą, troskliwą i odpowiedzialną opiekę. Sama nie będzie w stanie funkcjonować w sposób, który nie będzie zagrażał jej samej, a także w taki, który nie będzie uciążliwy dla otoczenia.
Przyczyny demencji
Do demencji dochodzi wtedy, gdy pojawia się uszkodzenie komórek mózgu i dochodzi do zaburzenia ich naturalnej zdolności do wzajemnej komunikacji. Z biegiem czasu ryzyko takiego uszkodzenia rośnie. Nie znaczy to jednak, że starość jest równoznaczna z pojawieniem się demencji. Człowiek mocno posunięty w latach może zachować pełną sprawność i bystrość umysłu. Dlatego nie można nazwać demencji naturalnym etapem starzenia się organizmu. Choć, oczywiście, im człowiek starszy, tym ryzyko jest większe.
Demencję może spowodować za to niedobór witamin, nadużywanie alkoholu czy innych substancji psychoaktywnych, a także depresja, problemy z tarczycą lub nawet zażywanie pewnych leków, które mają określone skutki uboczne.
Problemów z pamięcią nie warto ignorować. Jeśli znasz kogoś, kto z dnia na dzień zaczął zapominać pewne, nawet bardzo proste, fakty, a także ma coraz większe problemy z najprostszymi, codziennymi czynnościami, traci poczucie orientacji czy jest coraz bardziej zagubiony w czasie, nie lekceważ tego. Pomóż takiej osobie dostać odpowiednią diagnozę i leczenie. W zdiagnozowaniu demencji i określeniu jej dokładnego rodzaju pomaga psychiatra. Po więcej informacji zajrzyj tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/psychiatra-warszawa/.
Typy demencji
Naukowcy przyjmują, że istnieje ponad sto różnych rodzajów demencji. Ta liczba może naprawdę oszałamiać – pokazuje bowiem jak zróżnicowanym typem chorób demencja w istocie jest. Jednak statystycznie najczęściej u ludzi występują cztery typy demencji. Są to:
- Choroba Alzheimera – to zdecydowanie najczęstsza przyczyna pojawiającej się demencji. Choroba Alzheimera bardzo często przez długi czas rozwija się naprawdę niepostrzeżenie. Zaczyna się niewinnie, od drobnostek, które łatwo przeoczyć lub zignorować. Z czasem jednak osoba chora traci zdolność do przyswajania nowych informacji, uczenia się. Będzie doskonale pamiętać swoje dzieciństwo tak, jakby to wszystko wydarzyło się zaledwie dzień wcześniej, ale nie będzie pamiętać tego, co zjadła na obiad. W przypadku choroby Alzheimera mózg powoli obumiera.
- Demencja czołowo-skroniowa – zwyrodnienie w obrębie płatów skroniowych mózgu i/lub płatów czołowych. W tym pierwszym przypadku chory będzie miał problemy z komunikowaniem się z ludźmi, a także z rozumieniem komunikatów. W tym drugim demencja zmienia przede wszystkim zachowanie chorego – będzie on bardziej agresywny, wulgarny, będzie też miał skłonność do zachowań nieakceptowalnych społecznie.
- Demencja naczyniowa – pod wpływem uszkodzenia naczyń krwionośnych mózg nie dostaje tyle tlenu ile potrzebuje, co doprowadza do obumierania komórek nerwowych. To może doprowadzić do pojawienia się udaru lub kilku udarów. Demencja naczyniowa nasila się po udarze i może przypominać objawy choroby Alzheimera. W przypadku demencji naczyniowej mowa też o „dobrych” i „złych” dniach pacjenta, gdy demencja mniej lub bardziej daje o sobie znać.
- Demencja z ciałami Lewy’ego – w tym przypadku pojawiają się problemy z poruszaniem, zaburzenia uwagi i problemy z logicznym myśleniem. Otępienie tego rodzaju podobne jest do choroby Parkinsona. Występuje drżenie rąk, charakterystyczne pochylenie do przodu i szuranie nogami przy poruszaniu się. Demencja ta powodowana jest obecnością ciał Lewy’ego w mózgu. Niszczą one ośrodek odpowiedzialny za wydzielanie dopaminy.
Niezależnie od typu demencji, jest ona bardzo poważnym problemem, który może zaburzyć funkcjonowanie nie tylko osoby chorej, ale też całej jego rodziny i najbliższego otoczenia. Dlatego tak ważne jest to, by rozpocząć leczenie możliwe najszybciej i nie bagatelizować nawet drobnych objawów świadczących o tym, że dzieje się coś złego.
Pomoc dla osoby z demencją
Obecnie nie istnieją żadne leki na demencję. Nic, co jest w stanie naprawić uszkodzony mózg i wyleczyć chorobę całkowicie. Nie znaczy to jednak, że osoby z demencją nie powinny podejmować żadnego leczenia.
Terapia w tym przypadku opiera się na łagodzeniu objawów. Osoby chore biorą lekarstwa i uczestniczą w terapii, która ma za zadanie utrzymać ich mózg w jak najlepszym stanie mimo choroby. W przypadku farmakologii stosowane są leki uspokajające, ułatwiające zasypianie czy przeciwdepresyjne.
Osoba chora powinna zostawać pod stałą kontrolą lekarzy: neurologów i psychiatrów. Są oni w stanie prowadzić terapię osób chorych i pomóc opóźnić objawy choroby.
Osoba chora powinna też zadbać o swój umysł. Ćwiczyć pamięć, rozwiązywać krzyżówki i zagadki logiczne. To wszystko pobudza mózg do działania i pozwala walczyć z otępieniem.
Osoba chora potrzebuje też mnóstwo wsparcia i opieki – nie może zostać ze swoimi problemami sama, a z biegiem czasu będzie potrzebować coraz większego wsparcia w codziennych czynnościach. Bardzo ważna jest tutaj psychoedukacja najbliższych. To pozwoli zrozumieć, co przeżywa i jak funkcjonuje człowiek dotknięty demencją.