Stacje ładowania samochodów Wallbox to niewielkie, ale wydajne, a przy tym proste w użyciu urządzenia do ładowania pojazdów elektrycznych. Doskonale nadają się do montażu w garażu — prywatnym lub firmowym. Sprawdź, jak działają Wallboxy, jakie są ich rodzaje i kiedy warto w nie zainwestować!
Wallbox — co to jest i jakie ma zalety?
Wallbox to kompaktowe urządzenie do ładowania aut elektrycznych. Niewielkie wymiary i możliwość podłączenia do domowej sieci elektrycznej sprawiają, że Wallboxy doskonale sprawdzają się jako ładowarki prywatne, niekomercyjne. Często montuje się je zatem w przydomowych garażach, ale także na parkingach firmowych.
Własny Wallbox to liczne zalety. Prywatna stacja ładowania jest zawsze dostępna, wygodna, a przy tym bezpieczna. Pozwala więc zaoszczędzić czas na dojazdach do komercyjnych ładowarek, czekaniu w kolejkach itd.
Wallbox to również oszczędność pieniędzy. Koszt ładowania pojazdu sprowadza się tu do realnej ceny zużytej energii. Nie ma marży i dodatkowych kosztów, z którymi trzeba się liczyć w przypadku ładowarek publicznych. Coraz częściej Wallboxy podłącza się też do prywatnych instalacji fotowoltaicznych. Takie rozwiązanie w wielu przypadkach pozwala zredukować koszt ładowania pojazdu właściwie do zera.
Niewątpliwą zaletą są też niewielkie wymiary urządzenia. Wallbox można zamontować w zasadzie wszędzie. Tym bardziej że istnieją modele, które podłącza się nie tylko do sieci trójfazowej (tzw. siły), ale również do jednofazowej o napięciu 230 V.
Jak działają Wallboxy?
Stacje ładowania samochodów Wallbox to przede wszystkim urządzenia na prąd przemienny (tzw. ładowarki AC). Taki prąd płynie zarówno w zwykłej domowej sieci o napięciu 230 V, jak i w sieci trójfazowej (tzw. sile) o napięciu 400 V. Dostęp do sieci jednofazowej jest oczywiście bardziej powszechny i łatwiejszy, ale do większości posesji doprowadza się również sieć trójfazową i montuje przynajmniej jedno gniazdo siłowe.
Różnica w mocy sieci jedno- i trójfazowej przekłada się oczywiście na “osiągi” Wallboxów. Maksymalna moc ładowania z tradycyjnej sieci 1-fazowej wynosi bowiem 7 kW, a z “siły” aż 22 kW.
Teoretycznie im większa moc, tym szybsze ładowanie pojazdu, ale w praktyce nie zawsze warto inwestować w stacje ładowania samochodów Wallbox o wysokiej mocy. Wynika to z faktu, że ładowanie prądem przemiennym nie jest bezpośrednie. Po drodze do akumulatora prąd przechodzi przez zainstalowany w samym aucie prostownik. Niestety, w wielu przypadkach ta zintegrowana z pojazdem (a więc niedająca się ominąć) instalacja ogranicza maksymalną moc ładowania znacznie poniżej deklarowanej mocy ładowarki.
Mocniejszy Wallbox oczywiście będzie działał z najwyższą dopuszczalną dla takiego pojazdu wydajnością, ale jego pełen potencjał nie zostanie wykorzystany. Z tego względu Wallbox najlepiej dobrać do konkretnego modelu pojazdu i parametrów jego ładowania podanych przez producenta.
Stacje ładowania samochodów Wallbox — rodzaje
Stacje ładowania samochodów Wallbox to różne modele o odmiennych parametrach czy funkcjach dodatkowych. Różnice dotyczą zarówno sieci, do jakiej mogą być podłączone i maksymalnej mocy ładowania (wydajności), jak i opcji dodatkowych czy wyglądu.
Jedna z najważniejszych kwestii przy wyborze stacji ładowania samochodów Wallbox dotyczy jednak kompatybilności z konkretnym modelem auta. Chodzi tu nie tylko o dobranie odpowiedniej mocy ładowania, ale przede wszystkim o zgodność przyłączy — gniazd i wtyków.
Europejskim standardem są przyłącza tzw. Typu 2. Tego rodzaju gniazda montuje się w zasadzie we wszystkich pojazdach przeznaczonych na nasz rynek, w związku z czym większość Wallboxów jest z nimi kompatybilna.
Większy problem sprawiają pojazdy importowane spoza Europy. W autach produkowanych na rynek azjatycki czy północnoamerykański stosuje się bowiem inne wtyki i gniazda (np. Typu 1 czy CHAdeMO). Do ich ładowania potrzebny będzie zatem Wallbox wyposażony w kompatybilne przyłącza lub właściwie dobrany adapter.
Omawiając pojazdy elektryczne, nie można oczywiście pominąć Tesli. Generalnie Tesla ma własne, opatentowane gniazda i wtyki kompatybilne z ich ładowarkami Tesla Supercharger. Pozwalają one na bardzo szybkie ładowanie z mocą nawet do 150 kW. Na szczęście jednak samochody Tesli są też kompatybilne z wtykami Typu 2. Do ich ładowania można zatem wykorzystać Wallboxy wyposażone w takie przyłącza.
Wallbox — moc ładowania
Przy wyborze stacji ładowania samochodów Wallbox bardzo ważne jest też dobranie urządzenia o odpowiedniej mocy. W sprzedaży dostępne są bowiem modele o mocy od około 2 do 22 kW. Te najsłabsze na pełne naładowanie akumulatora mogą potrzebować nawet kilkunastu godzin, podczas gdy najmocniejsze Wallboxy skracają ten czas nawet do kilkudziesięciu minut.
Wspomnieliśmy już, że wiele pojazdów ogranicza maksymalną moc ładowania prądem przemiennym. Jednak nie jest to jedyna kwestia, którą trzeba brać pod uwagę.
Kluczową sprawą jest także wydolność sieci, do której urządzenie ma być podłączone. Zbyt mocny Wallbox może bowiem obciążać sieć na tyle, że będzie prowadził do wysadzania korków.
Trzeba tu zaznaczyć, że zalecana moc przyłączeniowa do domów jednorodzinnych plasuje się między 15 a 30 kW. Wallbox o mocy 22 kW, a często już ten o mocy 11 kW może więc prowadzić do przeciążeń. Tym bardziej że stacja ładowania nie jest jedynym urządzeniem podpiętym do sieci.
Jednak nawet przy dużej mocy przyłączeniowej problematyczna może być tzw. moc umowna. Trzeba bowiem wiedzieć, że podpisując umowę z dostawcą energii, deklarujemy maksymalny pobór prądu w określonym okresie rozliczeniowym. Pobór ponad tę deklarowaną wartość jest niezwykle kosztowny, cena dodatkowego kW może wynosić nawet 10-krotność normalnej stawki.
Wybierając Wallbox, trzeba się zatem upewnić, że samo auto pozwala na ładowanie z określoną mocą, że sieć jest dostosowana do takich obciążeń i że umowa z dostawcą energii przewiduje wysoki pobór związany z ładowaniem pojazdu.
Stacja ładowania samochodów Wallbox — gdzie się sprawdzi?
Odpowiednio dobrana stacja ładowania samochodów Wallbox doskonale sprawdzi się zarówno tam, gdzie potrzebne jest relatywnie szybkie ładowanie, jak i tam, gdzie auto można podłączyć na dłużej.
Mocne stacje ładowania samochodów elektrycznych (Wallbox) (11 i 22 kW) świetnie spiszą się np. na parkingach firmowych, gdzie ładuje się flotę służbową. Te urządzenia nie są co prawda tak szybkie jak komercyjne ładowarki na prąd stały (Direct Current — DC). W zależności od pojemności akumulatora pozwalają jednak załadować pojazd do pełna w czasie od kilkudziesięciu minut do 2-3 godzin. Podłączenie takich Wallboxów wymaga oczywiście dostępu do sieci 3-fazowej.
Stacje ładowania samochodów elektrycznych Wallbox o mniejszej mocy (do 7,4 kW) mogą być zasilane z sieci 1-fazowej. Takie urządzenia doskonale spisują się w domowych garażach. Może nie wyróżniają się zawrotną szybkością ładowania, ale w przypadku, gdy auto podłączamy na całą noc, ma to niewielkie znaczenie.
Ich zaletą jest natomiast znacznie większa swoboda montażu w dogodnym miejscu. Ponieważ sieć 1-fazowa przeważnie jest lepiej rozprowadzona po budynku, przyłączenie urządzenia nie wymaga tak dużych ingerencji w instalację.
Ile kosztuje Wallbox?
Pod koniec 2022 roku w Polsce zarejestrowanych było już ponad 31 tysięcy samochodów elektrycznych oraz ponad 30 tysięcy hybryd typu plug-in i liczba ta stale rośnie. Zwiększająca się świadomość ekologiczna, a także presja wielu instytucji — z Unią Europejską włącznie — sprawiają, że popyt na elektryczne pojazdy będzie się stale zwiększał.
Wraz z nim rośnie oczywiście popularność stacji ładowania samochodów Wallbox. Urządzenia te pozwalają bowiem znacząco ograniczyć wydatki na eksploatację pojazdu, a dodatkowo oszczędzają czas. Jak się okazuje, same w sobie też nie są drogie, dzięki czemu inwestycja szybko się zwraca.
Oczywiście licząc całkowity koszt Wallboxów, trzeba brać pod uwagę zarówno cenę urządzenia, jak i jego instalacji.
Wallbox — koszt urządzenia
W zależności od modelu i parametrów koszt Wallboxu waha się od około 1200 do nawet 8000 zł. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że tak duża rozbieżność cen często nie wynika z rosnącej wydajności (szybkości ładowania), a raczej z dodatkowych funkcji w poszczególnych modelach.
Droższe są np. urządzenia z modułami łączności bezprzewodowej, które pozwalają na monitorowanie i zarządzanie ładowaniem z poziomu aplikacji mobilnej. Więcej zapłacimy też za Wallbox z czytnikiem kart RFID, który zabezpiecza go przed dostępem osób niepowołanych.
Wyższa cena Wallboxu może też wynikać z nietypowego designu, wyposażenia urządzenia w nowoczesny interfejs (np. ekran dotykowy), kilka gniazd (punktów ładowania) czy w gniazda niestandardowe (np. Typu 1).
Jednak w przypadku, gdy te dodatkowe funkcje czy elementy nie są nam potrzebne, spokojnie możemy zdecydować się na tani Wallbox o podstawowej funkcjonalności. Trzeba jedynie dobrać model kompatybilny z pojazdem i siecią, do której chcemy go przyłączyć.
Instalacja Wallboxu
Koszt stacji ładowania samochodów elektrycznych Wallbox obejmuje również cenę montażu. O ile przymocowanie samego urządzenia do ściany jest proste i można je wykonać samodzielnie, o tyle podłączenie do sieci często wymaga już profesjonalnego elektryka.
Dzieje się tak przede wszystkim, gdy montaż Wallboxu wymaga przebudowy instalacji elektrycznej — np. doprowadzenia przewodów zasilających do miejsca, w którym montujemy urządzenie.
Koszt takiego montażu ciężko zatem jednoznacznie ocenić, ponieważ jest to zawsze kwestia indywidualna, Zależy od konkretnych prac do wykonania. Przeważnie jednak plasuje się między 500 a 2500 zł.
Ostatecznie cena stacji ładowania samochodów Wallbox z montażem może być dosyć wysoka. Trzeba jednak pamiętać, że urządzenie znacząco obniża koszty eksploatacji pojazdu (szczególnie gdy zasilimy je z prywatnej instalacji fotowoltaicznej). Z czasem koszt Wallboxu z pewnością się zatem zwróci.
BIBLIOGRAFIA
- Bräunl, T. (2012). EV charging standards. University of Western Australia: Perth, Australia, 1-5.
- Kettles, D. (2015). Electric vehicle charging technology analysis and standards. Florida Solar Energy Center, FSEC Report Number: FSEC-CR-1996-15.
- Lanz, L., Noll, B., Schmidt, T.S. et al. Comparing the levelized cost of electric vehicle charging options in Europe. Nat Commun 13, 5277 (2022).
- Łubiński M. Samochody elektryczne. Ile aut „z wtyczką” jest w Polsce? Wybór Kierowców, 12.01.2023. https://www.wyborkierowcow.pl/samochody-elektryczne-w-polsce/. Data dostępu: 22.03.23.
- Moc umowna — jak sprawdzić i dobrać odpowiednią? Doradcy Energetyczni 03.03.2018. https://doradcyenergetyczni.com.pl/moc-umowna/. Data dostępu 22.03.23.
- Połom, M., & Wiśniewski, P. (2021). Implementing electromobility in public transport in poland in 1990–2020. A review of experiences and evaluation of the current development directions. Sustainability, 13(7), 4009.