Rybitwa i mewa to dwa rodzaje ptaków morskich, które często bywają mylone ze sobą przez obserwatorów przyrody, zarówno amatorów, jak i profesjonalistów. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne, istnieje wiele różnic w ich wyglądzie, zachowaniu oraz siedliskach, w których żyją.
Charakterystyka
Rybitwy (Sterninae) są zazwyczaj mniejsze i smuklejsze niż mewy. Ich ciała są bardziej aerodynamiczne, co ułatwia im długotrwałe loty i szybkie manewrowanie w powietrzu. Skrzydła są długie i wąskie, co również przyczynia się do ich doskonałej zdolności do latania. Ogon jest charakterystycznie rozwidlony, co pomaga w precyzyjnym sterowaniu podczas lotu. Ubarwienie zazwyczaj jest kontrastowe, z białymi, czarnymi i szarymi elementami. Głowa wielu gatunków rybitw jest ozdobiona czarną czapeczką.
Jednym z najbardziej charakterystycznych przedstawicieli jest rybitwa czubata (Thalasseus sandvicensis). Jest to ptak średniej wielkości, z rozpiętością skrzydeł dochodzącą do 100 cm. Cechuje ją biało-szare upierzenie, czarna czapeczka na głowie oraz długi, żółty dziób. Rybitwa czubata żywi się głównie rybami, które łowi w płytkich wodach przybrzeżnych. Podczas polowania unosi się na pewnej wysokości nad wodą, a następnie gwałtownie nurkuje, by złapać ofiarę.
Innym znanym gatunkiem jest rybitwa popielata (Sterna paradisaea). Jest to nieco mniejszy ptak, o rozpiętości skrzydeł około 70-80 cm. Charakteryzuje się smukłym wyglądem, białym upierzeniem z ciemnym grzbietem i skrzydłami oraz czarną czapeczką. Rybitwa popielata jest również mistrzem w lotnictwie, często widywana podczas długich migracji na odległość tysięcy kilometrów, od Arktyki po Antarktydę.
Mewy są większe i masywniejsze od rybitw. Ich budowa ciała jest bardziej przystosowana do życia na lądzie oraz w wodach przybrzeżnych. Skrzydła są szerokie, co umożliwia im długie szybowanie i unoszenie się w powietrzu przy minimalnym wysiłku. Ogon jest zazwyczaj prosty i nie posiada rozwidlenia. Ubarwienie jest mniej kontrastowe niż rybitw, często dominują odcienie szarości i bieli, z czarnymi akcentami na końcówkach skrzydeł. Charakterystyczne dla mew są także ich masywne dzioby, które pozwalają na różnorodną dietę, w tym mięsożerną.
Jednym z najbardziej znanych przedstawicieli jest mewa srebrzysta (Larus argentatus). Jest to duży ptak, z rozpiętością skrzydeł dochodzącą do 150 cm. Charakteryzuje się jasnym, srebrzystym upierzeniem, żółtym dziobem z czerwoną plamką oraz mocnymi, różowymi nogami. Jest wszystkożerna i doskonale przystosowana do różnych warunków środowiskowych. Żywi się zarówno rybami, jak i odpadkami, które znajdzie w miastach i na wysypiskach śmieci.
Mewa śmieszka (Chroicocephalus ridibundus) to mniejszy gatunek, z rozpiętością skrzydeł około 100 cm. Charakteryzuje się ciemnobrązową czapeczką na głowie w okresie lęgowym, białym ciałem i szarymi skrzydłami. Jest bardzo towarzyska i często gniazduje w dużych koloniach na wybrzeżach, jeziorach i bagnach. Żywi się głównie drobnymi rybami, owadami i roślinnością wodną.
Różnice w zachowaniu
Jedną z głównych różnic między rybitwami a mewami jest ich zachowanie związane z polowaniem i zdobywaniem pokarmu. Rybitwy są wyspecjalizowanymi łowcami ryb. Ich główną techniką łowiecką jest zawisanie w powietrzu nad wodą, skąd obserwują swoje ofiary. Gdy ptak zauważy rybę, gwałtownie nurkuje, często z dużej wysokości, aby ją schwytać. Wymaga to precyzji, szybkości i doskonałej koordynacji. Zazwyczaj polują w miejscach, gdzie woda jest przejrzysta, co ułatwia im wypatrywanie zdobyczy.
Mewy natomiast mogą polować na ryby, podobnie jak rybitwy, ale zazwyczaj robią to z powierzchni wody lub z płytkich zanurzeń, a nie poprzez nurkowanie z powietrza. Są również padlinożercami – często żywią się resztkami pokarmowymi, a nawet innymi ptakami i ich jajami. Ich zdolność do adaptacji w różnych środowiskach sprawia, że są niezwykle skutecznymi poszukiwaczami pokarmu, zarówno w naturalnych, jak i miejskich środowiskach.
Inną ważną różnicą są zachowania lęgowe i interakcje społeczne. Rytuały godowe rybitw, obejmują złożone pokazy lotnicze i ofiarowanie pokarmu. Komunikują się za pomocą szerokiego zakresu dźwięków, które służą do oznajmiania terytorium, ostrzegania przed drapieżnikami i wzmacniania więzi społecznych. Zazwyczaj gniazdują w dużych koloniach na otwartych plażach, wyspach i bagnach. Ich gniazda są prostymi dołkami w ziemi, często wyścielonymi muszlami, roślinnością lub kamykami. Samice składają zazwyczaj 1-3 jaja, które wysiadują na zmianę z samcami. Ptaki te są bardzo terytorialne i agresywne w obronie swoich gniazd. Atakują intruzów, nawet ludzi, którzy zbyt blisko zbliżą się do kolonii.
Mewy również gniazdują w koloniach, ale są mniej wybredne co do miejsca. Mogą gniazdować na klifach, dachach budynków, na plażach, a nawet na platformach w portach. W koloniach lęgowych i na miejscach żerowania mewy używają zróżnicowanego repertuaru głosów do komunikacji. Ich gniazda są bardziej rozbudowane, często składają się z gałęzi, trawy i innych dostępnych materiałów. Samice składają 2-4 jaja, a oboje rodzice uczestniczą w ich wysiadywaniu i karmieniu piskląt. Mewy są mniej agresywne niż rybitwy, ale również potrafią bronić swoich gniazd przed intruzami.
Migracje ptaków
Rybitwy są znane z odbywania jednych z najdłuższych migracji w świecie ptaków. Przykładem jest rybitwa popielata (Sterna paradisaea), która migruje z Arktyki do Antarktydy, pokonując rocznie ponad 70 tysięcy kilometrów. Migracje są dokładnie zaplanowane i często wiążą się z przemieszczaniem się do miejsc, gdzie występuje obfitość pokarmu, co jest ważne dla ich przetrwania i rozmnażania. Ptaki te podróżują w dużych grupach, co zapewnia im ochronę przed drapieżnikami i ułatwia orientację podczas długich lotów.
Mewy również podejmują migracje, choć są one zazwyczaj krótsze i mniej regularne niż te, które odbywają rybitwy. Mewy z regionów o surowym klimacie często przemieszczają się na południe na zimę, ale wiele gatunków tych ptaków prowadzi osiadły tryb życia, pozostając w swoich regionach przez cały rok. Są bardziej elastyczne w wyborze miejsc zimowania, co wynika z ich zdolności do wykorzystywania różnorodnych źródeł pożywienia.