Czy dzieci powinny pić kawę?

Kawa – jeden z najbardziej znanych i lubianych napojów

Kawa w naszej kulturze znana jest od setek lat. W Polsce bok herbaty jest najpopularniejszym i najczęściej spożywanym ciepłym napojem. Doceniamy jej smak przy każdej okazji a wielu z nas nie wyobraża sobie innego rozpoczęcia dnia niż chwili spokoju z kubkiem/filiżanką ulubionej kawy. Niestety równie często demonizujemy jej rolę, stawiając ten przysmak obok szkodliwych używek takich jak alkohol czy papierosy.

Raport branżowy National Coffee Association z 2017 r. Wykazał, że odsetek Amerykanów w wieku od 13 do 18 lat, którzy codziennie piją kawę, wzrósł do 37%, co oznacza 14-procentowy wzrost od 2014 r.

Kawa lub zdrowie? – Mity

Udowodnione korzyści zdrowotne spożywania kawy

Obraz 13-latka pijącego kawę wydaje się w jakiś sposób błędny – dziecko cieszące się nawykiem dorosłego. Ale tak naprawdę jest w tym dużo dobrego. Ostatnie badania wykazały, że spożywanie kawy może obniżyć ryzyko chorób serca i przedwczesnej śmierci. Chociaż kiedyś oczerniano kawę, w dzisiejszych czasach panuje mądrość, że jeśli nie psuje snu, to jest to właściwie wszystko na plus. Badania wykazały również, że kawa zawiera kilka związków przeciwutleniających, w tym polifenole, które wydają się mieć zdrowe działanie przeciwzapalne.

Często mówi się że spożywanie kawy ma negatywny wpływ na nasz organizm, że wybierając kawę rezygnujemy ze zdrowia. W dyskusjach najczęściej padają argumenty o podniesionym ciśnieniu, odwodnieniu a także wypłukiwaniu witamin i minerałów-najczęściej magnezu. Jednak ile z tych argumentów można włożyć między bajki? Przyjrzyjmy się im po kolei.

METABOLIZM KOFEINY

Kofeina z kawy bardzo szybko wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie we krwi po 30–120 minutach od spożycia. Na dokładny czas wpływają indywidualne właściwości organizmu, geny a także stan zdrowia oraz to czy w momencie spożywania kawy żołądek był wypełniony.

Stymulujące działanie kofeiny

Faktem jest, że kawa podnosi ciśnienie, jednakże tylko u osób pijących ją sporadycznie. Nie wykazano jak dotąd związku między ryzykiem nadciśnienia a spożywaniem kawy u osób praktykujących to regularnie. Jeśli chodzi o efekty stymulujący kofeiny, Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zaleca, aby dzieci w wieku od 12 do 18 lat spożywały nie więcej niż 100 mg kofeiny dziennie, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi jedna porcja. filiżankę parzonej kawy. Ale wpływ nawet tej umiarkowanej ilości kofeiny na młodych ludzi jest mniej oczywisty niż na dorosłych.

Zgodnie z prowadzonymi od ponad dekady badaniami naukowcy nie stwierdzili, by kofeina zawarta w kilku filiżankach kawy miałaby mieć negatywnych skutków o fizjologii lub nastroju. Dopóki młoda osoba pije kawę wcześnie w ciągu dnia – i nie ładuje jej cukru ani inne niezdrowe dodatki – testy umiejętności nie muszą się martwi

Odwadniające działanie kofeiny

Prawdą jest również, iż kawa działa moczopędnie (i nie tylko) co bywa przyczyną odwodnienia, jednak w przypadku tej substancji dostarczamy ją do organizmu w formie płynu, a skutki niepożądane równoważą się z ilością wody. Według badań nawet nadmierne spożycie kawy nie stanowi zagrożenia dla ilości wody w naszym organizmie, wyjątkiem tutaj może być espresso, z którym nie należy przesadzać. Mowa tu jednak o ilościach od kilku/kilkunastu filiżanek dzienne i więcej.

Wpływ kawy na niedobory magnezu oraz innych minerałów

Jeśli chodzi o magnez i inne minerały sprawa jest jeszcze prostsza. Kawa faktycznie przyczynia się do szybszego wydalania magnezu wraz z moczem. Po otrzymaniu około 300mg kofeiny organizm potrafi wydalić między 3,5 a 5mg magnezu. Należy jednak mieć na uwadze, że w jednej szklance kawy(200ml) dostarczamy ponad 7mg magnezu, co za tym idzie również tutaj bilans końcowy jest pozytywny.

Spożycie kawy a cukrzyca i stan przedcukrzycowy

Jak wskazują badania naukowe wypicie zaledwie jednej filiżanki kawy dziennie może zmniejszyć rozwój stanu przedcukrzycowego, a także cukrzycy typu 2. Mają na to wpływ zawarte w kawie polifenole, które mają działanie antyoksydacyjne, zaś jeden ze składników polifenoli – kwas chlorogenowy zmniejsza wchłanianie glukozy w układzie pokarmowym.

Konieczność umiarkowania

Oczywiście jak wszystko co spożywamy w nadmiernych ilościach, również kawa potrafi wpłynąć negatywnie na nasz organizm, doskonałym przykładem są objawy stresu. Kofeina dostarczona w nadmiernej ilości przyczynia się do zwiększenia produkcji kortyzolu w nadnerczach co najczęściej skutkuje drżeniem rąk, uczuciem niepokoju, poceniem się i wszelkimi objawami stresu indywidualnymi dla danej osoby.

Należy jednak pamiętać, że to dawka czyni truciznę(wszystko może być trucizną w nadmiernej ilości lub lekarstwem w wystarczająco małej dawce), a osoba spożywająca ją regularnie drastycznie zmniejsza ryzyko występowania negatywnych objawów.

Amerykańska Akademia Pediatrii odradza spożywanie kofeiny przez dzieci natomiast kanadyjska ma pewne dotyczące dziennych limitów kofeiny:

Wiek 4-6: 45 mg (około pół filiżanki kawy)
Wiek 7-9: 62,5 mg
Wiek 10-12: 85 mg
Młodzież: 85 – 100 mg

Oprócz kawy, kofeina jest obecna także herbacie (48 mg na 8 uncji), gorącej czekoladzie (10 mg na 12 uncji) i czekoladzie (10-30 mg na 1,5 uncji). Jest również dodawany do innych napojów w tym napojów energetycznych.(1)

Popularne mity dotyczące kawy

Warto przytoczyć tutaj podstawowe i często powtarzalne mity odnośnie spożywania kawy:

Kawa wypłukuje magnez. Mit. Wręcz przeciwnie, kawa sama w sobie jest źródłem magnezu.
Picie kawy powoduje odwodnienie organizmu. Mit. Spożycie kawy jest źródłem płynów w diecie i nie powoduje odwodnienia.
Kawa rozpuszczalna jest niezdrowa. Mit. Kawa rozpuszczalna ma takie same właściwości jak inne rodzaje kawy.

Czy wraz z kawą płyną jakieś korzyści?

Odpowiedź jest oczywista: Tak! I to całkiem sporo.

Najciekawszą i zarazem najistotniejszą dla całego życia “kawosza” jest z całą pewnością odkrycie korelacji między spożyciem kawy a występowaniem choroby Parkinsona. Wiele badań oraz analiz statystyk udowodniło, iż wśród osób cierpiących na tę chorobę niewielki tylko odsetek spożywał regularnie kawę i inne napoje kawowe. Kawa pozytywnie wpływa na nasz układ nerwowy, poprawia pracę mózgu i zwiększa koncentrację.

Czy zatem dzieci powinny spożywać kawę?

Kawa, jak i inne napoje kofeinowe a także niektóre nielegalne “mocniejsze używki” znacznie poprawia zdolność do zapamiętywania i uczenia się nowych rzeczy, co zwłaszcza w okresie dziecięcym jest ogromną korzyścią. Poprawa koncentracji również jest istotna, szczególnie w dzisiejszym świecie, gdy nasze pociechy mają wokół siebie dziesiątki rozpraszaczy, jak choćby media społecznościowe, które często wręcz uniemożliwiają dziecku skupienie się na lekturze czy treści trudniejszych zadań z przedmiotów ścisłych.

Kawa poprawia również ukrwienie co w połączeniu ze sprawniejszym układem nerwowym pozytywnie wpływa na rozwój sportowy dziecka, jednocześnie zapewniając, iż dziecko będzie potrafiło oddzielić zabawę od nauki, skupić się wtedy gdy trzeba a wyszaleć się kiedy jest na to czas. Należy mieć też na uwadze fakt, iż dla naszych pociech alternatywą dla kawy najczęściej są napoje słodzone takie jak cola, oranżada czy wszelkiej maści napoje energetyczne. O ich negatywnym wpływie na rozwój dziecka oraz uzależniających właściwościach samego cukru i jego ilości w wyżej wymienionych napojach nie warto się rozwodzić. Pamiętać jednak należy, że nawyki budujemy od najmłodszych lat, a im zdrowsze one będą od dzieciństwa tym większa szansa na zdrowy tryb życia w późniejszych latach.

Podsumowując, z całą pewnością mity na temat niekorzystnych właściwości kawy dla najmłodszych w przeważającej części są mitem. Nie należy jednak zmuszać dzieci do jej spożycia, nawet jeżeli ma wiele pozytywnych efektów. Każdy doskonale zna swoje pociechy i najlepiej wie czy dziecko ma dużo energii, czy odżywia się zdrowo i potrafi się skoncentrować czy też nie. Jeżeli samo nie sięga po inne zamienniki, prowadzi zdrowy tryb życia a mimo to chce spróbować napoju “dorosłych”, warto rozważyć umożliwienie mu tego.