Uzależnienie od telefonu komórkowego. Co pożera nasze życie?

Smartfony stały się ważnym elementem codziennej pracy i życia osobistego. Z jednej strony zapewniła ludziom dostęp do  zasobów całego Internetu w dowolnym miejscu i czasie, z drugiej odciągnęło uwagę od znajdującej się poza małym ekranikiem rzeczywistości. Nastąpiła wielka kulturowa zmiana, możemy zaobserwować jak wiele osób spędza obecnie spotkania rodzinne, biznesowe, czy spotkania ze znajomymi w dużej mierze ślęcząc nosem w telefonie. Dane z bada przeprowadzonych przez Instytut Gallupa wskazują, ze aż 72 proc. użytkowników smartfonów sprawdza swoje telefony przynajmniej raz na godzinę.

Z jednej strony mamy zatem do czynienia z otwarciem się na nieskończoną rzekę informacji w internecie, z drugiej zaś strony wiąże się to z określonymi kosztami psychicznymi i społecznymi. Trudno nie odnieść wrażenia, że wiele osób wolałoby zaglądać do swoich telefonów niż rozmawiać z prawdziwą osobą.

Badania nad korzystaniem ze smartfonów w Polsce

Zgodnie z przeprowadzonymi w Polsce badaniami regularnie i systematyczne korzystanie z własnego  smarfona rozpoczyna się przeciętnie w wieku 10 lat. W dużych miastach  wiek ten spada do 7–8 lat. Współcześni Uczniowie szkół podstawowych przeciętnie szybciej o 2 lata zaczęli korzystać z własnych telefonów komórkowych oraz smartfonów, niż obecni
gimnazjaliści.

Zdecydowana większość uczniów podanych badaniu  w sposób regularny korzystają z urządzeń mobilnych (86,6%), zdecydowana większość wykorzystywanych urządzeń posiada bezpośredni dostęp do Internetu (92%). Wiek w którym uczniowie zaczynają korzystać z urządzeń mobilnych regularnie się obniża.
Przynajmniej 50%  badanych uczniów  korzysta z telefonu komórkowego tak samo często zarówno  w dni szkolne (od poniedziałku do piątku), co w weekendy. Przynajmniej raz dziennie z telefonu korzysta ponad 85% respondentów (35% kilkadziesiąt razy dziennie). W trakcie trwania eksperymentu społecznego poza siecią młodzież zobaczyła,  jak bardzo może to przeszkadzać w skupieniu  codziennych obowiązkach i jak zaburza efektywność pracy.

W tym artykule podzielimy się z Tobą skutecznymi rozwiązaniami, aby pozbyć się uzależnienia od smartfonów.

Czym jest uzależnienie od telefonu komórkowego?

Uzależnienie od telefonu komórkowego jest zaburzeniem polegającym na kompulsywnym nadużywaniu urządzeń mobilnych. Uzależnienie od telefonów komórkowych jest tak powszechne, zwłaszcza wśród nastolatków, że staje się poważnym pytaniem w wielu współczesnych rodzinach. Choć oczywiście  nie tylko dzieci cierpią z powodu nadużywania.

Chociaż uzależnienie telefoniczne nie jest jeszcze klasyfikowane jako zaburzenie psychiczne, eksperci zidentyfikowali wynikające z niego problematyczne wzorce i zachowania. Jedną z najbardziej wymownych cech jest strach  lub agresja wywoływane utratą dostępu do telefonu lub brakiem łączności. Oto objawy, które mogą się pojawić przy uzależnieniu od telefonu komórkowego:

• Częste zerkanie na telefon komórkowy. Czy bezmyślnie sięgasz po telefon lub czytasz nowości na facebooku lub twitterze, nawet jeśli sprawdziłeś je kilka minut temu? Czy towarzyszy temu uczucie lub potrzeba zakrycia wewnętrznej pustki?
• Zaniedbanie pracy, szkoły, relacji, związku z powodu nadmiernego korzystania z telefonu komórkowego. Objawiać się to może na przykład kompulsywnym sprawdzaniem telefonu zamiast skupienia się na pracy nad ważnym zadaniem lub sprawdzanie Facebooka podczas romantycznego spotkania na którym osobie zależy.
• Wycofanie przypominające lek, gdy w danym monencie niemożliwe jest korzystanie z telefonu komórkowego. Skutki mogą obejmować również objawy somatyczne, przypominajhące innego rodzaju uzależnienia, jak : drżenie, pocenie się, bóle głowy i nudności.
• Negatywne emocje. Korzystanie z  telefonu komórkowego, gdy doświadcza się niepożądanych uczuć, takich jak lęk lub obniżenie nastroju
• Noszenie ze sobą ładowarki/ dodatkowej baterii, nie jest to oczywiście bezpośredni objaw uzależnienia, ale jeden z symptomów, któremu powinniśmy się przyjrzeć, czy jest on kompulsywny, czy jest wywoływany poczuciem lęku itp.
• Częste myślenie o tym czy ktoś do nas zadzwonił/napisał – objaw ten nasila się zwłaszcza, gdy nie mamy ze sobą telefonu komórkowego.
• Gdy jestem poza zasięgiem robię wszystko żeby ten zasięg zdobyć
• Jestem osobą zawsze dostępną “pod telefonem”
• Staram się mieć telefon zawsze przy sobie, również w trakcie tego jak kładę się spać, jak biorę prysznic itp.
• Zdarza mi się nie spać aby korzystać z telefonu, aplikacji, smsować, korzystać z aplikacji społecznościowych
• Korzystanie z telefonu komórkowego w trakcie wykonywania innych czynności – korzystanie z komórki na przykład podczas sprzątania, nauki itp., lub co szczególnie niebezpieczne – w trakcie  jazdy samochodem

Skutki nałogowego korzystania z telefonu

Do skutków fizycznych zaliczymy:

• kłopoty ze wzrokiem
• zespół „cieśni nadgarstka”
• zmiany w kręgosłupie
• zespół powtarzających się urazów wynikających z przewlekłego przeciążenia układu mięśniowo-stawowego, charakteryzujący się bólami ramion, przedramion,nadgarstków i dłoni, szumów w uszach
• przewlekłe zmęczenie
• brak lub niewystarczająca ilość snu

Do skutków społecznych zaliczymy:

• zaniedbywanie obowiązków rodzinnych, szkolnych i zawodowych
• samotność życiowa, autoizolacja, ograniczenie kontaktów społecznych
• nieumiejętność nawiązywania relacji społecznych
• atrofa więzi rodzinnych
• nieumiejętność kreatywnego spędzania czasu wolnego
• cyberprzemoc

Do skutków psychicznych zaliczymy:

• uzależnienie od korzystania z narzędzi komunikacyjnych
• niska samoocena
• poczucie braku wpływu na otaczający świat
• brak asertywności
• poczucie niebezpieczeństwa,
• zagrożenia, stany lękowe charakterystyczne dla syndromu odstawienia

Praktyczne wskazówki, które mogą pomóc w radzeniu sobie z uzależniem od telefonu

1. Wyszarzenie ekranu

James Hamblin z magazynu The Atlantic wskazuje jak pozytywne w skutkach może okazać się zwykłe wyszarzenie ekranu. Dzięki temu oddziałujemy na mechanizmy nagrody, zwiększamy szansę na wyjście z nałogu i większą produktywność w codziennym życiu.

2. Korzystanie z aplikacji na telefon które umożliwiają kontrolę czasu spędzanego na korzystaniu z telefonu. Aplikacji tego rodzaju jest bardzo dużo i to zarówno dla użytkowników Androida jak i IOS.

3. Usuń najbardziej  uzależniające aplikacje na smartfonie. Zwykłe usunięcie kilku aplikacji lub gier pozwoli znacząco ograniczyć potrzebę korzystania z telefonu.

4. Bądź świadomy. Zwróć uwagę na to kiedy pojawia się poczucie potrzeby sięgnięcia po telefon. Zwróć uwagę na emocje jakie się z tym wiążą. Spróbuj nie oceniać tych emocji tylko je poczuć. Z biegiem czasu chęć sięgnięcia po telefon będzie maleć, jak tylko pozwolimy na ekspresję odczuciom, które się wiążą z tym uzależnieniem. Istotne jest wypuszczenie z siebie emocji, które wiążą się z potrzebą sięgnięcia po “nagrodę” w postaci telefonu, odkrycie przyczyny, która wywołała to uzależnienie.

5. Przeczytaj nasz artykuł o przepracowywaniu cienia w przekraczaniu uzależnienień: Praca z cieniem a uważność

Źródła: